Монохроматски: многу повеќе од црно-бело

Перцепцијата за бои е силно поврзана со емоцијата. Во психологијата постојат теории за тоа колку различно влијаат боите врз нас. Зависи од културата, но зелената или сината се смета дека смируваат, додека црвената или портокаловата, очигледно, нѐ огладнуваат! Овие идеи го одредуваат нашиот избор на облека, начинот на којшто ги украсуваме своите домови и, кога станува збор за фотографијата, сликите што ги снимаме.

Но, сите луѓе не ги перципираат боите на ист начин. Фотографот за фина уметност Chris Ward од Обединетото Кралство е роден со состојба наречена деутеранопија, што значи дека има потешкотии да гледа нијанси на зелена боја. Тој сфатил дека неговиот вид е доста поприлагоден на препознавање префинети детали, суптилен контраст и разновидна текстура отколку кај другите луѓе - што му оди во прилог како специјалист за монохроматски слики.

Честопати погрешно поистоветувана со црно-белата, монохроматската фотографија се однесува на слика каде сѐ во кадарот е претставено со нијанси на истата боја. И тоа може да биде која било боја, но најчесто е сива или сепија. „Она што го сметаме за црно-бело обично е нијанси на сиво“ - објаснува Chris, бидејќи вклучува цела палета длабочини на бои во сивата. Има одредени сцени што се прилично погодни за монохроматски фотографии - токму оние што природно му го привлекуваат вниманието на Chris. Може да имаат текстури или сенки што создаваат интересен опсег на тонови - снопови светлина во шумата, аголни форми што се појавуваат на карпите или бранување на водата во реката.

Но, редуцираните, речиси графички фотографии можат да делуваат исто толку добро. „Мислам дека монохроматските се всушност помалку ограничени од сликите во боја, затоа што веќе се прилично апстрактни и можете да ги подигнете на повисоко ниво без да изгледаат чудно“ - вели Chris. „Да користев прекумерна експозиција на слика ќе изгледаше ужасно“. Кај монохроматските, сепак, прекумерната експозиција може да создаде впечатлив минималистички стил.

Chris користеше EOS R6 од Canon, заедно со објектив RF 24-105mm F4-7.1 IS STM од Canon за да овозможи максимална флексибилност при обликувањето на кадарот на фотографиите. Изборот на објектив за монохроматската е речиси ист како и за фотографијата во боја, она што се разликува е како ја обликувате вашата фотографија. „Наместо да користите боја за да го насочите погледот на гледачот, користите нагласување и контраст. Во менито за Стилови на слика можете да изберете „монохроматски“ стил што ќе ви отвори уште едно мени каде можете да прилагодите сѐ: од острина до контраст“ - советува Chris. „Можете да го додадете и вградениот филтер што го менува начинот на којшто фотоапаратот реагира на различни бои, па сѐ што е обоено во црвено, зелено, сино, жолто или портокалово прави да изгледа потемно“. Chris има навика да го користи црвениот филтер поради начинот на којшто го затемнува небото и зеленилото на пејзажите, отстранувајќи ги несаканите пречки.

Ако користите куќиште со системот EOS R од Canon со објектив EF или EF-S, адаптерот за монтирање објективи со внатрешен филтер EF-EOS R исто така ќе ви овозможи да користите внатрешен филтер за неутрална густина (ND) или филтри за поларизирање за да ги оживеете вашите пејзажи.

Сликите што ги фотографирате со EOS R6 од Canon користејќи стилови на слика се зачувуваат како компресирани JPEG-датотеки. Но, ако фотографирате RAW, датотеките ќе го зачуваат целиот опсег информации доловени со фотоапаратот. „Предноста на користењето RAW-датотеки е во тоа што нудат повеќе информации при уредувањето“ - вели Chris.

Од време на време, Chris честопати фотографира и во боја. „Разговарав со разни фотографи и се чини дека на оние без далтонизам им е полесно да фотографираат монохроматски ако екранот на фотоапаратот го постават на монохроматско сликање, додека фотографите со далтонизам претпочитаат да фотографираат во боја“, забележува тој.

„Уште на почетокот добро ме посоветуваа во врска со уредувањето на црно-белата фотографија, дека секогаш треба да претерувам од самиот почеток“ - вели Chris. „Кога ќе поместите лизгач во софтверот за обработка по снимањето, се појавува прозорец кадешто сликата добро изгледа. Ако го поместите премногу ќе изгледа лошо, ако го поместите малку, нема да биде доволно“ - продолжува тој. „Но, ако започнете со преголемо ниво и потоа се враќате наназад, конечниот резултат ќе биде најдоброто што можете да го извлечете“.

Изненадувачки, бојата може да биде навистина важна алатка за уредување монохроматски фотографии. „Кога конвертирате во црно-бело со помош на софтверот за уредување, добивате пристап до лизгачите за каналите за бои“ - објаснува тој. „Бидејќи бојата може да послужи како алатка за создавање контраст, кога уредувате, може да препознаете каде бојата има таква улога и да создадете контраст со тонови“.

Обично има шест лизгачи за бои, во зависност од вашиот софтвер, а секој од нив влијае на осветленоста на различен канал за боја. На пример, кај пејзажите, можете да го промените тонот на небото со прилагодување на лизгачите за сина и светлосина, а тонот на вегетацијата со лизгачите за жолта и зелена. Лизгачот за црвена може да се искористи за згради од тули, додека лизгачот за портокалова може да помогне да се подобрат тоновите на кожата кај портретите.

„Најтешкото сценарио за работа се веројатно карпи покрај трева“ - објаснува Chris. „Кога ова ќе го конвертирате во монохроматска фотографија, може да личи на каша во средни тонови, каде ниту едното се издвојува ниту другото. Ако влезете во софтверот за уредување и ја промените осветленоста на зелениот и жолтиот канал, карпата останува иста, но тревата станува посветла. За цвеќиња, каналите можете да ги користите за да ги раздвојувате тоновите за различни делови од растението“.

Кога Chris снима потполно црно-бели слики, печатачот го поставува на „сиви тонови“, иако почесто печати во боја.

„Во обработката по снимањето настојувам на сликите да ставам суптилни нијанси и потоа обично ги печатам во боја“ - вели тој. „Го зголемувам нивото на експозицијата за околу половина чекор. Само затоа што на екранот секогаш изгледа посветло отколку по печатењето“.

Chris сака да користи ефект на поделени тонови, применувајќи различна боја на светлите тонови и на сенките. „Светлите тонови обично ги правам малку потопли, а сенките постудени. Ова навистина помага сликата да се подобри“.

Компактен печатач за A3-формати, како што е imagePROGRAF PRO-300 од Canon, би бил идеален за печатење висококвалитетни монохроматски материјали.

Значи, ако ве привлекува експериментирањето со монохроматска фотографија, од каде е најдобро да се почне? „Вежбајте на цвеќиња“ - предлага Chris. „Има многу суптилни текстури и различни бои со коишто можете да си играте. Ако успеете цвеќињата да ги доловите во монохроматска фотографија и да изгледаат природно - бидејќи честопати токму бојата е она што го дефинира цветот - тогаш истите работи што сте ги научиле можете да ги примените на сè останато“.

Многу од најкултните фотографии во историјата се црно-бели – драматичните пејзажи од Ансел Адамс, емпатичните портрети на Доротеја Ланг или живописните улични сцени на Анри Картие-Бресон. Овие фотографи не беа далтонисти, туку работеа со алатки што беа достапни пред да заживее фотографијата во боја, а светот го гледаа поинаку, ги ценеа шарите, деталите, нијансите на сиво.

Денес, монохроматските опции во вашиот дигитален фотоапарат ви овозможуваат да го правите истото - да ја гледате околината од алтернативна перспектива и одново да го толкувате она што го гледате.



Напишано од Rachel Segal Hamilton